Huyện Sơn Động, Bắc Giang: Vùng cao đang... khát nước

Những ngày này, tại huyện Sơn Động (Bắc Giang), nhiều hồ chứa nước cạn kiệt, đồng ruộng nứt nẻ. Một số thửa lúa, ngô vàng vọt héo quắt. Nắng nóng kéo dài khiến hàng nghìn người dân thiếu nước sinh hoạt.

Cả làng ngóng… mưa

Trưa 1-5, tôi có mặt tại thôn Sản 3, xã Hữu Sản. Đầu hè oi bức, nhu cầu sử dụng nước tăng cao nhưng nơi đây lại đang thiếu nước sinh hoạt trầm trọng. Thấy khách mồ hôi nhễ nhại, chị Nguyễn Thị Thủy, người dân trong thôn gạn mãi được nửa gầu nước giếng đục ngầu bảo tôi rửa tạm tay cho mát. Chị chia sẻ: “Mọi năm nước giếng dùng thoải mái, vậy mà năm nay giếng đã cạn cách đây gần một tháng”. 
 

Xã Hữu Sản huy động máy bơm dã chiến hút nước còn đọng tại các khe cứu lúa.

Hằng ngày để có nước ăn, chị Thủy phải gánh nước giếng khoan của hàng xóm cách nhà gần 1km. Do nước có hạn nên chị cũng chỉ dám xin để nấu ăn, còn các sinh hoạt khác dựa vào chút nước còn sót lại ở các khe, lạch. Theo chân chị Thủy đi qua lối mòn nhỏ, chúng tôi đến con suối đã kiệt nước trong thôn. Trước đây suối quanh năm chảy róc rách, mát lành nhưng nay chỉ còn duy nhất một vũng nước trên mặt nổi đầy bọ gậy, lá khô. Vậy mà lượng nước ít ỏi này gia đình chị và một số hộ khác vẫn phải sử dụng để tắm, giặt chờ mưa đến. 

Lấy chiếc chăn vừa mang cho chồng ở bệnh viện về, chị Thủy vò qua rồi phơi. Chị giải thích: “Không sử dụng xà phòng giặt thì mới dùng nước ở vũng được nhiều lần. Sau khi tắm, giặt xong đợi nước lắng cặn lại dùng tiếp”.

Gia đình chị Nguyễn Thị Thủy, thôn Sản 3, xã Hữu Sản tắm giặt nhờ vài vũng nước còn lại tại suối.

Tại thôn Sản 1, nhiều hộ đang sục, nạo vét bùn ở giếng với hy vọng sẽ có thêm chút nước. Anh Long Văn Đồng nói: “Gần một tháng qua, ngày ngày tôi gánh nước ở các hộ còn nước giếng về dùng. Đến nay, các giếng đó cũng đã cạn. Tôi và một số hộ cùng thôn lắp ống dẫn nước từ khe Tá Lào song cũng chỉ được vài ngày nước cũng chẳng còn”. 

Theo Trưởng thôn Sản 1 Đặng Thị Hiểu, thôn có 80 hộ thì chỉ còn 7 hộ giếng còn nước song phải dùng dè sẻn lắm mới đủ để nấu ăn. Hơn 300 khẩu trong thôn đang thiếu nước trầm trọng. Để khắc phục tình trạng này, một số hộ đang bàn nhau góp tiền chở nước từ sông Lục Nam về lọc để dùng. Theo UBND xã Hữu Sản, xã có hơn 370 hộ với gần 1.600 nhân khẩu, chiếm 70% tổng số dân trong xã thiếu nước sinh hoạt.

Thôn Mo Luông, thôn Cướm, xã Lệ Viễn cũng trong tình trạng tương tự. Hơn 180 hộ dân (khoảng 600 khẩu) nơi đây ngày ngày đang phải mua nước với giá đắt đỏ, 160 nghìn đồng/téc 1,8 m3. Ông Hoàng Văn Điểm, Chủ tịch UBND xã cho biết: “Ngoài mua nước, người dân đang phải tận dụng tối đa nguồn nước tại các ao, thùng vũng để vệ sinh cá nhân. Nếu nắng nóng kéo dài thêm nữa thì không biết lấy nước đâu mà sinh hoạt”.

Lúa, hoa màu hạn nặng

Nước sinh hoạt đã vậy, nước tưới cho lúa, hoa màu tại nhiều xã cũng cạn khô. Nhiều chân ruộng lúa nứt nẻ, cây trồng vàng vọt. Hơn 3 sào lúa của gia đình bà Lý Thị Hà tại cánh đồng Dộc Cờ thôn Nà Phai, xã Lệ Viễn đều bị hạn. Dù bà đã dành 2 sào đào ao chứa nước tưới nhưng vụ này chỉ đủ cấy và tưới dưỡng một đợt thì đến nay đã cạn kiệt.  

Nhiều chân ruộng lúa tại thôn Sản 2 nứt nẻ.