Diễn đàn Đồng bằng sông Cửu Long 2015: Tập trung thảo luận tầm nhìn về phát triển sinh kế bền vững

Thứ hai - 02/02/2015 11:29

Diễn đàn Đồng bằng sông Cửu Long 2015: Tập trung thảo luận tầm nhìn về phát triển sinh kế bền vững

Trong 2 ngày 02 và 03/2/2015, tại Thành phố Hồ Chí Minh, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Ngân hàng thế giới, Chính phủ Hà Lan, Chính phủ Australia và các đối tác phát triển đã tổ chức Diễn đàn Đồng bằng sông Cửu Long 2015 nhằm tập trung thảo luận về tầm nhìn tổng hợp dài hạn và những bài học kinh nghiệm từ các đồng bằng trên thế giới, phát triển sinh kế bền vững thông qua quản lý thích ứng vùng Đồng bằng sông Cửu Long trên cơ sở các khuyến nghị của Kế hoạch Đồng bằng sông Cửu Long trong giai đoạn 2016-2020 và các giai đoạn tiếp theo.

Phó Thủ tướng Chính phủ Việt Nam Hoàng Trung Hải đã đến dự và chủ trì Diễn đàn. Đồng chủ trì Diễn đàn có bà Vitoria Kwakwa, Giám đốc quốc gia Ngân hàng Thế giới tại Việt Nam; ông Hugh Borowman, Đại sứ Australia tại Việt Nam; ông Nguyễn Minh Quang, Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường; ông Cao Đức Phát, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn; bà Tineke Huizinga- Herina, nguyên Bộ trưởng Bộ Môi trường và Quy hoạch không gian Hà Lan.

Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải và các đại biểu chủ trì Diễn đàn

Tham dự Diễn đàn còn có Thứ trưởng Bộ TN&MT Nguyễn Thái Lai, Thứ trưởng Bộ TN&MT Trần Hồng Hà và đại diện các Bộ, ngành liên quan; các Trưởng đại diện các tổ chức quốc tế, các vị Đại sứ và đại diện các đối tác phát triển của Việt Nam và Ban Chỉ đạo Tây Nam bộ, các tỉnh Đồng bằng sông Cửu Long .

Phát biểu khai mạc tại Diễn đàn, Phó Thủ tướng Chính phủ Hoàng Trung Hải đánh giá cao tầm quan trọng của việc tổ chức Diễn đàn. Phó Thủ tướng cũng nhấn mạnh, tiếp sau thành công của Hội nghị bàn tròn cấp cao về Phối hợp hỗ trợ phát triển vùng đồng bằng sông Cửu Long năm 2013 và Hội nghị cấp cao về phối hợp phát triển tổng hợp cho Đồng bằng sông Cửu Long năm 2014 tại Hà Nội, Diễn đàn đồng bằng sông Cửu Long năm 2015 chính là thể hiện sự quan tâm của cộng đồng quốc tế đối với vùng Đồng bằng sông Cửu Long và cho thấy tiềm năng hợp tác giữa Việt Nam với các đối tác phát triển trên nhiều lĩnh vực thông qua các kênh khác nhau.

Phó Thủ tướng cũng cho biết, vùng đồng bằng sông Cửu Long có vai trò và ý nghĩa chiến lược trong việc đảm bảo an ninh lương thực và sự phát triển bền vững của các cộng đồng dân cư khu vực phía nam và cả nước nói chung. Với diện tích chỉ chiếm 12% tổng diện tích tích tự nhiên cả nước, bao gồm 13 tỉnh và thành phố với số dân trên 17 triệu người, khu vực này hàng năm đóng góp 90% số lượng gạo xuất khẩu và gần 60% kim ngạch xuất khẩu thủy sản của Việt Nam. Ước tính riêng ngành nuôi trồng và chế biến thuỷ sản ở đồng bằng sông Cửu Long đã góp phần giải quyết việc làm, đem lại thu nhập cho hơn 6 triệu dân trong vùng.

Phó Thủ tướng Chính phủ Việt Nam Hoàng Trung Hải phát biểu tại Diễn đàn

Tuy nhiên, khu vực này đang đối mặt với các thách thức rất lớn liên quan đến vấn đề nguồn nước, xâm nhập mặn và những tác động tiêu cực của biến đổi khí hậu. Đây cũng là các thách thức to lớn đối với sự phát triển kinh tế - xã hội của Việt Nam, một quốc gia có đường bờ biển dài. Việt Nam là một trong các quốc gia đang và sẽ phải chịu tác động nặng nề nhất của biến đổi khí hậu. Theo các kịch bản biến đổi khí hậu, vào cuối thế kỷ 21, nhiệt độ trung bình năm ở Việt Nam sẽ có thể tăng khoảng 2 - 3^oC, mực nước biển sẽ có thể dâng 1m. Khi đó, sẽ có khoảng 40% diện tích đồng bằng sông Cửu Long, 11% diện tích đồng bằng sông Hồng và 3% diện tích của các tỉnh khác thuộc vùng ven biển của Việt Nam sẽ bị ngập. Trong đó, thành phố Hồ Chí Minh sẽ bị ngập trên 20% diện tích, khoảng 10 - 12% dân số Việt Nam sẽ bị ảnh hưởng trực tiếp với tổn thất khoảng 10% GDP.

“Nhận thức rõ về các thách thức này, cùng với các nỗ lực của cộng đồng quốc tế, Chính phủ Việt Nam đã và đang quyết liệt chỉ đạo và triển khai lồng ghép các hoạt động ứng phó với biến đổi khí hậu vào các quy hoạch, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội. Trong đó, khu vực đồng bằng sông Cửu Long luôn nhận được sự quan tâm đặc biệt của Chính phủ Việt Nam, chúng tôi luôn nêu cao quyết tâm chính trị và các ưu tiên đầu tư phát triển của Việt Nam cho khu vực này theo định hướng tổng hợp và bền vững, hướng đến một tương lai tươi sáng cho vùng đất trù phú nhưng cũng rất dễ bị tổn thương này” - Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải phát biểu.

Nhân dịp này, thay mặt Chính phủ Việt Nam, Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải đã ghi nhận và đánh giá cao việc Chính phủ Hà Lan đã hỗ trợ Việt Nam thực hiện Nghiên cứu “Kế hoạch Đồng bằng sông Cửu Long”. Kết quả nghiên cứu cùng với các khuyến nghị là cơ sở để Việt Nam xem xét rà soát, điều chỉnh định hướng, kế hoạch phát triển bền vững của khu vực có ý nghĩa chiến lược hết sức quan trọng này. Trên thực tế, nhiều chương trình, dự án phát triển kinh tế - xã hội của Đồng bằng sông Cửu Long đang được bổ sung, điều chỉnh theo định hướng cơ bản của Nghiên cứu này.

Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải cũng cho biết, về phía Việt Nam, thông qua Chương trình mục tiêu quốc gia ứng phó với BĐKH, 13 địa phương trong Vùng đã hoàn thành việc đánh giá tác động của BĐKH đến từng lĩnh vực, từng khu vực trên địa bàn tỉnh, đề xuất các giải pháp ứng phó với BĐKH cho từng giai đoạn; ban hành được Kế hoạch hành động ứng phó với BĐKH của từng địa phương; Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt danh mục 62 dự án ưu tiên cấp bách về BĐKH trong đó có 17 dự án thuộc các tỉnh ĐBSCL, trong số đó có 8 dự án của vùng liên quan đến xây dựng, nâng cấp đê sông, đê biển, hệ thống ngăn mặn đang được triển khai thực hiện. Đồng thời một trong những giải pháp mang tính bền vững, đa mục tiêu, được các cơ quan trung ương và cộng đồng quốc tế đánh giá cao là việc trồng, phục hồi rừng ngập mặn ven biển nhằm từng bước tạo đai rừng chắn sóng, chống sạt lở bờ biển, tăng cường khả năng hấp thụ khí CO2, bảo vệ và phục hồi hệ sinh thái ven biển, tạo sinh kế bền vững cho người dân bản địa đang tích cực được triển khai.

Tại Diễn đàn Đồng bằng sông Cửu Long năm 2015, Phó Thủ tướng HoàngTrung Hải cũng đề nghị các Bộ, ngành, các địa phương, các nhà khoa học, các chuyên gia trong và nước tập trung thảo luận về một số hoạt động trọng tâm mang tính đồng bộ, liên vùng, dài hạn và bền vững nhằm ứng phó hiệu quả với các tác động của biến đổi khí hậu, bảo đảm sự phát triển thịnh vượng của vùng, trong đó tập trung vào các vấn đề chính như sau:

Một là, tăng cường năng lực dự báo, cảnh báo thiên tai, lũ lụt, hạn hán, xâm nhập mặn cho vùng Đồng bằng Sông Cửu Long;

Hai là, đẩy mạnh điều tra, khảo sát, đánh giá tiềm năng nước mặt, nước ngầm và khả năng sụt lún, xói lở, sạt lở ở vùng Đồng bằng Sông Cửu Long trong bối cảnh biến đổi khí hậu và phát triển KT-XH;

Ba là, rà soát, đánh giá, bổ sung các quy hoạch phát triển, đặc biệt là quy hoạch đê sông, đê biển, hồ chứa cho vùng Đồng bằng Sông Cửu Long;

Bốn là, xây dựng mạng lưới giám sát biến đổi khí hậu và nước biển dâng cho vùng Đồng bằng Sông Cửu Long;

Năm là, xác định các kịch bản phát triển cho vùng Đồng bằng Sông Cửu Long trên cơ sở cập nhật chi tiết các kịch bản biến đổi khí hậu và nước biển dâng và các tác động do phát triển trên dòng chính Sông Mê Kông;

Sáu là, trồng, phục hồi và bảo vệ rừng ngập mặn ven biển nhằm từng bước tạo đai rừng chắn sóng, chống sạt lở bờ biển, tăng cường khả năng hấp thụ khí CO2, bảo vệ và phục hồi hệ sinh thái ven biển, tạo sinh kế bền vững cho người dân bản địa;

Bẩy là, nâng cấp, gia cố, xây mới các hồ nước ngọt, phục vụ sinh hoạt và sản xuất của người dân trong bối cảnh hạn hán và xâm nhập mặn gia tăng;

Tám là, nâng cấp, gia cố, xây mới các đoạn đê sông, đê biển xung yếu ảnh hưởng trực tiếp đến tính mạng, tài sản của người dân trong vùng./.

Tác giả bài viết: dwrm