Đó là khẳng định của Nhóm chuyên gia quốc tế của Ngân hàng Thế giới (WB) tại cuộc họp với Văn phòng Thường trực Ủy ban sông Mê Công Việt Nam diễn ra vào ngày 17 tháng 11 năm 2020 theo hình thức trực tuyến. Cuộc họp được tổ chức nằm trong khuôn khổ các hoạt động tham vấn của WB với các quốc gia ven sông, các đối tác phát triển và các bên liên quan khác nhằm thảo luận về các kết quả mà Hợp tác Mê Công đã đạt được từ sự hỗ trợ của WB trong thời gian vừa qua, các khó khăn thách thức của lưu vực, các cơ hội hợp tác và các ý tưởng ban đầu về định hướng hỗ trợ tiếp theo của WB cho Hợp tác Mê Công giai đoạn sau năm 2021 (Giai đoạn 3).
WB là một trong các nhà tài trợ chính Ủy hội sông Mê Công quốc tế và các quốc gia thành viên trong triển khai thực hiện Hiệp định Mê Công 1995. Với sự hỗ trợ của WB thông qua Chương trình Sử dụng nước (WUP) giai đoạn 1998-2007 (Giai đoạn 1), Ủy hội sông Mê Công quốc tế đã thiết lập được bộ quy chế sử dụng nước, xây dựng khung hỗ trợ ra quyết định, bao gồm bộ công cụ mô hình và thể chế hoá việc sử dụng bộ mô hình này như một công cụ quan trọng phục vụ cho hợp tác giữa các quốc gia thành viên trong quản lý, sử dụng và phát triển bền vững nguồn nước sông Mê Công. Tiếp theo thành công của WUP, từ 2008-2021 (Giai đoạn 2), WB đã triển khai Chương trình “Quản lý tổng hợp tài nguyên nước Mê Công” (M-IWRM) nhằm giúp Ủy hội và các quốc gia thành viên duy trì và nâng cao thành quả của WUP trên cơ sở hoàn thiện các cơ chế pháp lý và các công cụ hữu hiệu để thúc đẩy quản lý tổng hợp tài nguyên nước và đảm bảo phát triển bền vững tài nguyên nước sông Mê Công và duy trì cân bằng sinh thái trong lưu vực.
Bên cạnh những thành tựu đã đạt được, Hợp tác Mê Công hiện cũng đang phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức rất lớn của sự gia tăng dân số và gia tăng sử dụng nước phục vụ phát triển kinh tế của các quốc gia trong lưu vực. Sự gia tăng sử dụng nước một mặt mang lại những lợi ích kinh tế, nhưng mặt khác đã và đang gây ra những tác động rất nghiêm trọng tới môi trường sinh thái vùng hạ du, ảnh hưởng lớn tới sinh kế và cuộc sống của hàng triệu người dân trong lưu vực. Trong bối cảnh đó và do giai đoạn 2 của WB sẽ kết thúc vào năm 2021, WB đã triển khai xây dựng Chương trình hỗ trợ tiếp theo cho Hợp tác Mê Công cho giai đoạn sau năm 2021 với định hướng dự kiến tập trung chủ yếu vào việc thiết lập cơ chế chia sẻ lợi ích vùng nhằm giúp các quốc gia ven sông hài hòa được lợi ích và các rủi ro từ các dự án khai thác sử dụng nước sông Mê Công.
Theo kế hoạch, trên cơ sở kết quả tham vấn với các bên liên quan, Nhóm chuyên gia quốc tế hoàn thành xây dựng Chương trình hỗ trợ và trình WB xem xét vào tháng 6 năm 2021. Nếu được WB phê chuẩn, Chương trình sẽ được triển khai thực hiện thông qua hai giai đoạn. Giai đoạn thứ nhất sẽ tập trung nghiên cứu và thiết lập cơ chế chia sẻ lợi ích vùng và giai đoạn thứ hai sẽ lập danh sách các dự án đầu tư ưu tiên và triển khai áp dụng cơ chế này cho các dự án thí điểm. WB hy vọng rằng Chương trình hỗ trợ này sẽ giúp các quốc gia ven sông cân bằng được mục tiêu phát triển kinh tế với mục tiêu sử dụng bền vững tài nguyên nước và các tài nguyên liên quan của lưu vực.
Ngân hàng Thế giới tiếp tục cam kết hỗ trợ các quốc gia lưu vực sông Mê Công trong hợp tác phát triển bền vững
Phát biểu tại cuộc họp, ông Trương Hồng Tiến, Phó Chánh Văn phòng Ủy ban sông Mê Công Việt Nam đã bày tỏ sự nhất trí với các định hướng của Chương trình hỗ trợ tiếp theo của WB cho Hợp tác Mê Công giai đoạn sau năm 2021, và cam kết sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ với WB trong quá trình xây dựng và triển khai thực hiện Chương trình này.
Nhân dịp này, ông Tiến đã gửi lời cảm ơn chân thành tới WB vì những hỗ trợ quý báu, kịp thời và liên tục mà WB đã dành cho Ủy hội trong thời gian qua, cũng như những cam kết tiếp tục hỗ trợ trong thời gian tới nhằm giúp Ủy hội và các quốc gia thành viên đạt được mục tiêu phát triển bền vững lưu vực sông Mê Công. Ông Tiến đặc biệt đánh giá cao sự hỗ trợ của WB cho các hoạt động liên quan đến quản lý, khai thác, sử dụng tài nguyên nước của Việt Nam, bao gồm cả Dự án “Quản lý tổng hợp tài nguyên nước Mê Công” đã hoàn thành vào tháng 4 năm 2020 vừa qua.
Thông tin liên hệ Văn phòng Thường trực Ủy ban sông Mê Công Việt Nam, số 23 Hàng Tre, quận Hoàn Kiếm, Hà Nội. Điện thoại: 024-38255596, Fax: 024-38256929, Email: vnmc@monre.gov.vn.