Nước là tài nguyên chiến lược đảm bảo phát triển bền vững quốc gia

Đó là khẳng định của Thứ trưởng Bộ TN&MT Nguyễn Thái Lai tại Hội thảo và Triển lãm quốc tế lần thứ III "Công nghệ quan trắc và dự báo tài nguyên nước” - VACI 2014. Hội thảo do Trung tâm Quy hoạch và Điều tra tài nguyên nước Quốc gia, Trường Đại học Tài nguyên và Môi trường Hà Nội và các tổ chức quốc tế phối hợp tổ chức ngày 17/10 tại Hà Nội. Đây là hoạt động hướng ứng Ngày Quan trắc tài nguyên nước thế giới 18/10.

Hiện nguồn tài nguyên nước đang gặp nhiều thách thức về suy giảm cả chất và lượng. TS. Nguyễn Thái Lai - Thứ trưởng Bộ TN&MT nhấn mạnh, để bảo vệ nguồn tài nguyên nước - tài nguyên chiến lược thứ hai sau tài nguyên con người, việc quan trắc, dự báo tài nguyên nước cực kỳ cần thiết.
 

Tổng Giám đốc Trung tâm Quy hoạch và Điều tra Tài nguyên nước Quốc gia phát biểu

Thứ trưởng Nguyễn Thái Lai cho biết, nhận thức được điều này, Chính phủ Việt Nam ngày càng chú ý hơn và xác định nước là tài nguyên chiến lược đảm bảo phát triển bền vững quốc gia. Theo Luật Tài nguyên nước năm 2012, Bộ Tài nguyên và Môi trường được Chính phủ giao trách nhiệm quan trắc, giám sát về số lượng, chất lượng nguồn nước, hoạt động khai thác, sử dụng tài nguyên nước. Đồng thời, Bộ Tài nguyên và Môi trường có trách nhiệm quy định cụ thể việc quan trắc, giám sát tài nguyên nước. 

Thứ trưởng Nguyễn Thái Lai đánh giá cao những nỗ lực của sáng kiến tổ chức Hội thảo và Triển lãm quốc tế lần thứ III "Công nghệ quan trắc và dự báo tài nguyên nước” - VACI 2014 trong việc thúc đẩy hợp tác giữa Trung ương và địa phương; giữa giáo dục, khoa học công nghệ và thực tiễn; giữa các ngành sử dụng nước; giữa Việt Nam và bạn bè quốc tế. Hội thảo và Triển lãm sẽ cung cấp thêm thông tin, bài học kinh nghiệm và công nghệ liên quan đến quan trắc dự báo tài nguyên nước các quốc gia khác nhau, từ đó góp phần phát triển hơn nữa công tác quan trắc, dự báo tài nguyên nước nói riêng và lĩnh vực tài nguyên nước ở Việt Nam nói chung.

Tại Hội thảo, TS. Tống Ngọc Thanh - Tổng Giám đốc Trung tâm Quy hoạch và Điều tra tài nguyên nước Quốc gia đã nhấn mạnh tầm quan trọng của công tác quan trắc và dự báo tài nguyên nước, đồng thời nêu lên hiện trạng mạng lưới quan trắc tài nguyên nước của Việt Nam và những kết quả quan trọng có được từ mạng lưới quan trắc tài nguyên nước quốc gia. 
Theo TS. Tống Ngọc Thanh, chưa bao giờ vấn đề khai thác, bảo vệ và quản lý bền vững tài nguyên nước lại trở nên bức thiết trên quy mô toàn cầu như hiện nay. Để quản lý bền vững tài nguyên nước, công tác quan trắc và dự báo tài nguyên nước giữ một vai trò hết sức quan trọng.
 

Các đại biểu chụp ảnh lưu niệm
 

“Quản lý bền vững tài nguyên nước chỉ có thể thực hiện được khi nắm rõ các thông tin về xu hướng, tính định lượng, chất lượng và trữ lượng nước của khu vực theo thời gian. Các thông tin biến đổi theo thời gian đó chỉ có thể được cung cấp bởi mạng quan trắc tài nguyên nước.” - TS. Tống Ngọc Thanh nói. 

Cho đến nay, toàn quốc có 730 công trình quan trắc nước dưới đất, 07 công trình quan trắc nước mặt được xây dựng và vận hành. Việc vận hành mạng lưới quan trắc được tiến hành đồng bộ, thường xuyên. Các số liệu quan trắc được tập hợp thành một cơ sở dữ liệu chung. Những kết quả từ mạng lưới quan trắc tài nguyên nước đã là cơ sở để cơ quan chức năng định kỳ biên soạn các bản tin thông báo, cảnh báo, dự báo tài nguyên nước dưới đất và tuyên truyền sâu rộng trên các phương tiện thông tin đại chúng. Nhiều địa phương đã sử dụng các thông tin trên trong quá trình cấp phép thăm dò, khai thác nước dưới đất cũng như lập quy hoạch tài nguyên nước và thực hiện các nhiệm vụ điều tra, đánh giá tài nguyên nước.

Với mong muốn thúc đẩy hợp tác quốc tế, chia sẻ cơ hội hợp tác và giới thiệu các công nghệ mới về lĩnh vực tài nguyên nước ở Việt Nam nói chung, công tác quan trắc và dự báo tài nguyên nước nói riêng, VACI 2014 đã thu hút các nhà quản lý, giám sát, quan trắc môi trường nước và các ngành có liên quan trên 63 tỉnh thành của Việt Nam; các tổ chức giáo dục, Viện nghiên cứu, tổ chức phi Chính phủ, các doanh nghiệp trong nước và quốc tế cùng chia sẻ cơ hội hợp tác, tìm ra các giải pháp mới về quan trắc và dự báo tài nguyên nước. Hội thảo và Triển lãm quốc tế đã nhận được sự tham gia của gần 1.000 đại biểu đến từ gần 20 quốc gia và vùng lãnh thổ.

Tại Hội thảo, các nhà khoa học trong nước và quốc tế đã tập trung thảo luận, trao đổi và chia sẻ công nghệ liên quan đến các chủ đề: Đo đạc, thu thập, tổng hợp và phân tích dữ liệu; Khảo sát nhu cầu và nâng cấp các chương trình quan trắc hiện có ở địa phương, khu vực và quốc gia; Các vấn đề về quan trắc nước xuyên biên giới; Mô hình hóa và dự báo hệ thống tài nguyên nước; Truy cập, quản lý dữ liệu và chia sẻ thông tin; Công nghệ và thiết bị liên quan.

Hội thảo và Triển lãm quốc tế "Công nghệ quan trắc và dự báo tài nguyên nước” – VACI lần đầu tiên được tổ chức vào năm 2012, là sáng kiến của Trung tâm Quy hoạch và Điều tra tài nguyên nước quốc gia, Trường Đại học Tài nguyên và Môi trường Hà Nội. VACI nhằm tăng cường chia sẻ thông tin và thúc đẩy hợp tác giữa các đơn vị trong nước và quốc tế, từ đó từng bước nâng cao chất lượng nguồn nhân lực và vị thế lĩnh vực tài nguyên nước của Việt Nam.