NHẬN ĐỊNH NGUY CƠ HẠN HÁN, THIẾU HỤT NGUỒN NƯỚC Ở KHU VỰC TRUNG BỘ, TÂY NGUYÊN

Hiện trạng nguồn nước khu vực Trung Bộ, Tây Nguyên
 

Theo báo cáo, mùa mưa lũ năm 2019 các đợt mưa lớn xuất hiện ít, tổng thời gian mưa ngắn, lũ phổ biến ở mức lũ vừa và nhỏ. Tổng lượng dòng chảy trên các lưu vực trên toàn quốc nói chung và khu vực Trung Bộ nói riêng ở mức thấp và thiếu hụt nhiều so với trung bình nhiều năm (TBNN). 
 

Từ đầu mùa khô đến nay, dòng chảy trên các sông suy giảm nhanh. Hiện nay (20/2/2020), lưu lượng dòng chảy trên các sông ở Trung Bộ và khu vực Tây Nguyên phổ biến thấp hơn TBNN cùng kỳ từ 40-80%, một số sông thiếu hụt trên 80% như trên sông Cả (Nghệ An), sông Ba (Phú Yên) Cái Phan Rang (Ninh Thuận). Dung tích các hồ chứa thủy lợi từ Thanh Hóa đến Thừa Thiên Huế thiếu hụt từ 10-50% dung tích thiết kế (DTTK), từ Đà Nẵng đến Bình Thuận thiếu hụt từ 20-70% DTTK, khu vực Tây Nguyên thiếu hụt 20-40%DTTK. 
 

Dung tích các hồ thủy điện ở Trung Bộ và khu vực Tây Nguyên thiếu hụt từ 15-45% DTTK, một số hồ ở mức thiếu hụt rất nhiều như hồ Cửa Đạt (Thanh Hóa) hụt 60% DTTK, hồ Bình Điền (Huế) hụt 50% DTTK, hồ KaNak (Gia Lai) thiếu hụt 80% DTTK, hồ Vĩnh Sơn (Bình Định) hụt 60% DTTK, hồ Đại Ninh hụt 60%.


 

Nguy cơ hạn hán, thiếu hụt nguồn nước và xâm nhập mặn ở khu vực Trung Bộ và Tây Nguyên trong các tháng tiếp theo
 

Báo cáo cũng cho biết, hiện tượng ENSO trong những tháng nửa đầu năm 2020 ở trạng thái trung tính nhưng nghiêng về pha nóng và vẫn có khả năng duy trì trạng thái này trong những tháng tiếp theo của nửa cuối năm 2020.
 

Nhiệt độ trung bình trên phạm vi cả nước có khả năng cao hơn so với TBNN cùng thời kỳ phổ biến từ 0,5-1,5oC độ, riêng tháng 3/2020 tại khu vực Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ có khả năng cao hơn từ 1,0-2,0oC so với giá trị TBNN. Nắng nóng có khả năng xuất hiện sớm hơn trung bình tại khu vực Trung Bộ.
 

Tổng lượng mưa trong các tháng tiếp theo của mùa khô năm 2020 trên toàn trên toàn quốc nói chung và khu vực Trung Bộ nói riêng phổ biến đều ở mức thiếu hụt so với TBNN, thậm chí nhiều khu vực thiếu hụt rất nhiều.
 

Nguồn nước trên các sông suối khu vực khu vực Trung Bộ và Tây Nguyên tiếp tục suy giảm và thiếu hụt so với TBNN. Nguy cơ cao xảy ra tình trạng khô hạn, thiếu nước ở khu vực Trung Bộ trong các tháng tiếp theo của mùa khô năm 2020. Cùng với đó là tình trạng xâm nhập mặn vào các cửa sông ở khu vực này sẽ diễn ra sớm hơn và xâm nhập sâu hơn.
 

Từ tháng 3-5/2020, mực nước trên các sông ở Trung Bộ và khu vực Tây Nguyên tiếp tục xuống và ở mức thấp, trên một số sông suối có khả năng xuất hiện mực nước thấp nhất chuỗi số liệu quan trắc. Lượng dòng chảy trên các sông ở Trung Bộ và khu vực Tây Nguyên phổ biến ở mức thiếu hụt so với TBNN cùng kỳ từ 25-75%, một số sông thiếu hụt trên 90%. Trong thời gian này, nguy cơ xảy ra hạn hán, thiếu nước tại các tỉnh Thanh Hóa, Nghệ An, Khánh Hòa, Ninh Thuận, Bình Thuận và khu vực Tây Nguyên, đặc biệt tình hình hạn hán thiếu nước xảy ra nghiêm trọng hơn ở những nơi ngoài vùng cấp nước của các công trình thủy lợi.
 

Từ tháng 6-8/2020, dòng chảy trên các sông từ Thanh Hóa đến Hà Tĩnh, khu vực Tây Nguyên có khả năng được cải thiện. Tuy nhiên, tình trạng khô hạn thiếu nước, xâm nhập mặn tiếp tục lan rộng ra các tỉnh ven biển Trung Trung Bộ, Nam Trung Bộ và gay gắt hơn mùa khô năm 2019. Đặc biệt tại các tỉnh từ Quảng Trị đến Khánh Hòa.
 

Ngoài ra, từ tháng 3-8/2020, nguồn nước trên các sông suối khu vực Bắc Bộ tiếp tục thiếu hụt so với TBNN từ 20-50%, thiếu hụt nhiều tập trung trong tháng 3-4 đặc biệt trên lưu vực sông Đà và sông Thao và hạ lưu sông Lô.
 

Nhằm có những biện pháp giảm thiểu ảnh hưởng do hạn hán, thiếu hụt nguồn nước gây ra, trong thời gian qua, Tổng cục Khí tượng Thủy văn (KTTV) đã chỉ đạo các đơn vị dự báo theo dõi chặt chẽ diễn biến tình hình khô hạn, thiếu nước ban hành kịp thời các bản tin dự báo, cảnh báo phục vụ phòng chống thiên tai. Các bản tin dự báo, cảnh báo hạn hán, xâm nhập mặn đã được gửi tới Ban chỉ đạo Trung ương về phòng chống thiên tai, Tổng cục Phòng chống thiên tai và các cơ quan theo quy định.Trong thời gian tới, Tổng cục KTTV tiếp tục chỉ đạo các đơn vị dự báo theo dõi chặt chẽ diễn biến tình hình thiên tai và ban hành bản tin kịp thời phục vụ công tác ứng phó.