Nguy cơ vỡ đập thủy điện sông Miện 5

Xây vượt thiết kế gần 8m; không thực hiện đúng quy trình vận hành chống lũ, thủy điện Sông Miện 5, thuộc địa bàn huyện Vị Xuyên, tỉnh Hà Giang đang có nguy cơ trở thành "quả bom nước" có thể xóa sổ toàn bộ thành phố Hà Giang nếu xảy ra vỡ đập.

Tuy nhiên, sau khi nhà máy thủy điện sông Miện 5 đi vào phát điện ngày 30 tháng 9 năm 2012, đoàn thanh tra của UBND tỉnh Hà Giang đã tiến hành đo đạc thực tế, kết quả cho thấy các thông số đều vượt mức thiết kế cơ sở: mực nước dâng của lòng hồ cao hơn 7,7m (hệ thống van cung cũng cao hơn 7m so với thiết kế cơ sở đã được phê duyệt); cao trình ngưỡng xả tràn đập cao hơn 6,1m; cao trình đập cao hơn 3,3m; mực nước lũ kiểm tra cao hơn 5,4m.

Ông Chu Văn Lý, Chủ tịch Hội đồng Quản trị Công ty Cổ phần Thủy điện sông Miện 5, Hà Giang cho biết: Sai khác ví dụ như là đỉnh đập là phê duyệt 159,8 thì đã được xây dựng ở cao trình đỉnh đập và mặt đường này là 163m.

Theo chuyên gia trong lĩnh vực thủy điện, những con số vượt mức nói trên của Cty CP Thủy điện Sông Miện 5 tiềm ẩn nhiều nguy cơ về an toàn hồ đập, đe dọa tính mạng và tài sản của hàng chục nghìn hộ dân vùng hạ du.

Tiến sĩ Đào Trọng Tứ, Giám đốc Trung tâm Tư vấn phát triển Bền vững Tài nguyên Nước và Thích nhi Biến đổi khí hậu cho rằng: Không thể đưa lên thêm 7,7 m, không được phép như thế. Rõ ràng trong trường hợp đấy là anh phải làm đập cao lên so với thiết kế. Đập cao lên thì anh chứa được nhiều nước hơn để phát điện nhưng mà anh không thể nào được vượt quá câu chuyện đấy. Tại vì quá câu chuyện đấy thì các thông số khác nó làm cho chúng ta thấy rằng rõ ràng người chủ đầu tư này đã rất là mạo hiểm và tôi cho là rất liều trong câu chuyện. Không thể chấp nhận được.

Nguy cơ vỡ đập tại sông Miện, Hà Giang

Ông Đinh Du Xuân, Quyền Giám đốc Nhà máy thủy điện Thái An, Hà Giang cho biết: Thủy điện mà làm không đúng theo quy hoạch là một, không đúng với thiết kế thì tùy theo mức độ của từng hạng mục nó có thể ảnh hưởng, có cái ảnh hưởng rất lớn và rất nguy hại ví dụ như tích nước mà vượt quá dung tích cho phép thì nó gây ảnh hưởng đến đập có thể nguy cơ gây  vỡ đập, gây vỡ đập thì mất an toàn toàn bộ dưới hạ du. Nếu khu vực hạ du mà có dân cư sinh sống có thể quét sạch hết cả một làng, một bản còn nếu mà có các nhà máy công xưởng thì có thể phá hủy công trình đằng sau. Điều đó rất chi là nguy hiểm.

Như vậy, sai phạm của công ty Cổ phần Thủy điện sông Miện 5 đã rõ, đó là vi phạm các quy định về Luật xây dựng, nghị định 112 của Chính phủ năm 2008 về Quản lý bảo vệ khai thác tổng hợp tài nguyên và môi trường các hồ chứa thủy điện thủy lợi, quyết định 6210 năm 2012 của Bộ Công thương về quy trình vận hành hồ chứa nước thủy điện sông Miện 5, quyết định 2737 năm 2008 của UBND tỉnh Hà Giang và thiết kế cơ sở do Sở Công thương phê duyệt và nguy cơ mất an toàn hồ đập do những sai phạm thì đang rình rập cuộc sống của hàng nghìn người dân Hà Giang.