Mới đây, Bộ Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) đã công bố Kết luận thanh tra về việc thực hiện quy trình vận hành liên hồ chứa trên lưu vực sông Mã trong năm 2016.
Theo đó, từ ngày 17/10 – 12/12/2016, Đoàn thanh tra của Bộ TN&MT đã tiến hành thanh tra việc chấp hành các quy định của Quy trình vận hành liên hồ chứa trên các lưu vực sông và việc tuân thủ các quy định của Giấy phép khai thác, sử dụng tài nguyên nước và quy định của pháp luật trong khai thác, sử dụng, bảo vệ tài nguyên nước đối với đơn vị quản lý, vận hành các hồ chứa: Hủa Na, Cửa Đạt và đập Bái Thượng trên lưu vực sông Mã.
Kết luận thanh tra chỉ ra, từ khi Quy trình vận hành liên hồ chứa trên lưu vực sông Mã đã được Thủ tướng Chính phủ ban hành có hiệu lực, các hồ chứa cơ bản thực hiện vận hành hồ tuân thủ theo các quy định của Quy trình; đồng thời, thực hiện các quy định về chế độ quan trắc, dự báo, trách nhiệm cung cấp thông tin, báo cáo cho các bên liên quan đến quy định của Quy trình.
Tuy nhiên, việc thực hiện quy trình vận hành liên hồ chứa trên lưu vực sông Mã của một số đơn vị quản lý, vận hành vẫn còn một số tồn tại như sau: Vào đầu mùa cạn, khi mực nước các hồ thấp hơn mực nước tối thiểu quy định trong Quy trình, các đơn vị quản lý vận hành hồ không thực hiện đề xuất phương án, báo cáo cho bên liên quan theo quy định tại điểm a, Khoản 5, Điều 25 của Quy trình để thống nhất phương án điều tiết nước cho hạ du; Trong mùa cạn năm 2015 – 2016, có những thời gian mực nước các hồ cao hơn mực nước tối thiểu theo quy định trong Quy trình nhưng các hồ vận hành xả nước không đảm bảo lưu lượng xả theo quy định của Quy trình.
Đồng thời, các hồ chưa lắp đặt camera giám sát việc xả nước và truyền tín hiệu hình ảnh về các cơ quan, đơn vị theo quy định của Quy trình; hồ chứa Cửa Đạt, đập Bái Thượng không có giấy phép khai thác sử dụng mặt nước theo quy định.
Theo như kết quả thanh tra, Bộ TN&MT kiến nghị với Ủy ban nhân dân các tỉnh Thanh Hóa, Nghệ An chỉ đạo các đơn vị quản lý, vận hành hồ chưa thực hiện vận hành đúng Quy định vận hàng liên hồ do Thủ tướng Chính phủ ban hành bằng văn bản; Kiểm tra, giám sát các đơn vị quản lý, vận hành hồ chưa thực hiện vận hành đúng Quy trình vận hành liên hồ do Thủ tướng Chính phủ ban hành; Chỉ đạo Ban Chỉ huy phòng, chống lụt, bão và Tìm kiếm cứu nạn trên tỉnh tổ chức thường trực, cập nhật, theo dõi diễn biến tình hình thời tiết, mưa lũ trên đọa bàn và vận hành hồ chứa quy định trong Quy trình do Chính phủ ban hành để chỉ đạo phòng chống lũ, lụt và xử lý các tình huống bất thường có ảnh hưởng an toàn vùng hạ du.
Trung tâm Điều độ hệ thống điện Quốc gia thực hiện huy động các nhà máy xả nước phát điện phù hợp với yêu cầu hạ du theo quy định của Quy trình vận hành liên hồ chưa trên lưu vực sông Mã.
Đồng thời, các đơn vị được thanh tra phải khắc phục nghiêm túc và đầy đủ các tồn tại đã được nêu trong biên bản thanh tra. Tăng cường phối hợp với các cơ quan, đơn vị liên quan để thực hiện nghiêm Quy trình vận hành liên hồ chứa do Thủ tướng Chính phủ ban hành. Báo cáo kết quả thực hiện về Ủy ban nhân dân tỉnh và Bộ TN&MT trước ngày 31/5/2017.